Dette innlegget er skrive av Torfinn Kråkenes og sto på trykk i Fjordenes Tidende tysdag 9. februar.
I Fjordenes Tidende 19.1 d.å. har Kjell Nøstdal ein interessant artikkel om opphav til namn på bygdene i Nordfjord.
Det som fanga mi interesse særskilt, er forklaringa på namnet Kråkenes. Her lenar artikkelforfattaren seg til forklaringa i bygdeboka, «Selje, Sør- og Nord Vågsøy» (frå 1943) av Jacob Aaland.
«Garden hev vel namnet etter skjeret Kråka, som ligg i nordaust for neset garden ligg på. Skjeret hev vel fått fuglenamnet av di det er mørkegrått som kråka», står det i artikkelen. Slik teksten er formulert, kan det tyde på at Jacob Aaland ikkje var sikker i sin påstand.
– Det får vere måte på til frekkheit
Den siste forklaringa er nok langt meir truleg, enn den fyrste. I gamle skrifter, kan vi finne att skrivemåtar som «Krokenes», og «Krogeness».
Truleg vart Krokenes, omgjort til Krogeness, ettersom Dansk var nytta som skriftspråk i offentlege dokument. I dokument frå 1520, finn vi at det bur éin skattebonde på «Krogeness». Frå skøyter tilhøyrande eige bruk, like tilbake til syttenhundretalet, og fram til om lag 1870 kan vi sjå at etternamn på brukarane, er «Krogenæs».
Eit stort sprang frå 1520, og fram, til og med Storskifteprotokollen av 1882, er «Krogenæs» nytta som skrivemåte på bygda. Interessant er det òg å sjå at femte generasjon etterkommarar av emigrerte Kråkenesarar til USA, har «Krogeness» som etternamn.
Nei til regjeringen sine skatteøkninger
Kva som kunne vere grunnen til det, har eg ikkje makta å finne noko logisk forklaring på.
Vi har vel sett at gammal kunnskap, av ymse slag, kan døy ut på ein generasjon, òg nye «fortolkingar» vert etablert, utan røter i verkelegheita. At skjeret «Kråka», nord i fjorden, milevis unna Kråkeneset, skulle vere årsaka til at ein fleire hundre år lang tradisjon med bruk av namnet «Krogenæs», brått skulle verte endra til Kråkenes, finn eg høgst merkverdig, og direkte ulogisk.